Phân biệt cúm A và cúm B?

Cúm là bệnh lây nhiễm do virus xâm nhập đường hô hấp của người bệnh- mũi, họng và phổi. Cúm rất dễ lây lan qua các giọt bắn khi hắt hơi và ho, khả năng phát tán xa gần 2m trong không khí. Cúm có rất nhiều type nhưng phổ biến nhất là cúm A và cúm B gây dịch bệnh theo mùa. Vậy thì 2 loại cúm trên khác nhau như thế nào?

Nguồn gốc

Cúm A tìm thấy nhiều loài gồm người, chim và lợn.

Cúm B chỉ tìm thấy được ở người.

Phân nhóm cúm

Cúm A chia thành các loại phụ khác nhau. Cách phân nhóm này dựa trên sự kết hợp hai protein trên bề mặt virus: hemagglutinn(H) và neuraminidase (N). Có 18 kiểu H và 11 kiểu N. VD: phân cúm nhóm A phổ biến H1N1 và H3N2.

Cúm B không chia thành các loại phụ, mà được phân loại thành dòng B/Yamagata và B/Victoria. 

Tỷ lệ nhiễm

Nhiễm cúm A chiếm 75% số ca nhiễm cúm theo mùa và cúm B chiếm 25%.

Mặc dù hầu hết các trường hợp nhiễm cúm xác nhận trong mùa cúm là cúm A. Và cúm B thường xuất hiện vào cuối mùa cúm.

Khả năng lây nhiễm

Cả cúm A và cúm B đều rất dễ lây lan. Người mắc một trong 2 loại cúm có thể lây sang người khỏe mạnh khác khi ho và hắt hơi trong khoảng cách 2m. Cũng có thể lây nhiễm khi chạm vào bề mặt có virus, sau đó chạm vào mũi miệng.

Điều trị

Điều trị nhiễm cúm là như nhau khi bất kể bạn mắc phải loại nào. Không có thuốc điều trị nào tiêu diệt được virus. Điều trị chỉ tập trung vào việc làm giảm triệu chứng.

Thuốc kháng virus có thể làm giảm thời gian bị bệnh, cũng có thể làm giảm triệu chứng. Đơn thuốc chống virus phổ biến bao gồm:

• zanamivir (Relenza)
• oseltamivir (Tamiflu)
• peramivir (Rapivab)

Những loại thuốc chống virus này có hiệu quả nhất khi bắt đầu trong vòng 48 giờ đầu tiên sau khi bị bệnh và không có hiệu quả trong điều trị cúm C.

Một số thuốc giảm triệu chứng như giảm ngạt mũi, sốt… Nghỉ ngơi nhiều, ăn một chế độ ăn nhiều dinh dưỡng, uống nhiều nước.

Mức độ nghiệm trọng và khả năng phục hồi

Với những cúm A, cúm B không biến chứng thường kéo dài khoảng 1 tuần. Một số người vẫn bị ho và mệt mỏi sau 2 tuần.

Một số phân nhóm trong cúm A gây bệnh nặng hơn so với loại khác. Ví dụ về thời gian gần đây virus cúm A H3N2.

Trước đây, nhiều quan điểm cho rằng cúm A nặng hơn nhiều cúm B. Tuy nhiên, một nghiên cứu so sánh về các đặc điểm lâm sàng giữa người lớn nhập viện khi mắc 2 loại cúm cho thấy kết quả về tỷ lệ tử vong là như nhau. Nhưng có một nghiên cứu ở Canada cho trẻ em từ 16 tuổi trở xuống, nhiễm cúm B có nguy cơ tử vong cao hơn cúm A. Cúm C thường ít nghiêm trọng nhất trong ba loại tạo bệnh hô hấp nhẹ ở người lớn. 

Theo báo cáo CDC ước tính mỗi năm, từ 2010 đến 2018 nhiễm cúm dẫn đến khoảng 9,3 đến 49 triệu người bệnh, 140.000 đến 960.000 ca nhập viện và 12.000 đến 79.000 ca tử vong.

Dữ liệu cho mùa cúm 2017 đến 2018 thống kê 84.1% mẫu dương tính cúm A, trong khi 15,9% nhiễm cúm B. Trong những trường hợp nhập viện, 86,4% có liên quan đến cúm A, trong khi đó 13,2% liên quan đến nhiễm cúm B.

Vắc xin cúm A và cúm B

Vắc xin cúm mùa thường bào chế nhiều tháng trước mùa cúm. Các virus được chọn cho vắc xin dựa trên nghiên cứu về các chủng được dự đoán là phổ biến nhất trong mùa cúm.

Đôi khi virus cúm có thể biến chủng. Tuy nhiên các chuyên gia đã phải chọn chủng virus bào chế trước mùa cúm nên có thể không có sự kết hợp tốt với virus đang lưu hành. Điều này có thể dẫn đến giảm hiệu quả điều trị vắc xin. Nhưng ngay cả khi điều đó có xảy ra thì vắc xin vẫn cung cấp một số bảo vệ. Vắc xin cúm có thể kết hợp từ 3 đến 4 chủng virus cúm. Ví dụ như vắc xin tứ liên chứa 4 loại virus khác nhau: gồm cúm A H1N1, cúm A H3N2 và 2 loại chống virus cúm B. 

Vậy cách để ngăn ngừa cúm hiệu quả nhất chính là tiêm phòng cúm hàng năm. Để có sự bảo vệ tốt nhất trước bênh cúm, tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên đừng quên sử dụng vắc xin cúm hằng năm.

Nguồn: Medically reviewed by Stacy Sampson, DO on January 2, 2019 — Written by Jill Seladi-Schulman, PhD.

https://www.healthline.com/health/cold-flu/influenza-a-vs-b

Ngọc Minh (Theo Healthline)